Homepage
Nieuws & inspiratie
Spoorpark Tilburg

“Onze vrijwilligers zijn de helden van het Spoorpark”

11 mei 2022

Het Spoorpark van Tilburg is ontworpen en ingericht door de bewoners van Tilburg en wordt tot op de dag van vandaag onderhouden en schoongehouden door vrijwilligers uit de buurt. Sophie Peters vertelt over de voordelen en valkuilen van een park als burgerinitiatief en over haar rol als parkmanager.

Aan het spoor in Tilburg ligt sinds enkele jaren een uniek park: het is het grootste burgerinitiatief van de Benelux. In een paar jaar tijd transformeerde het voormalige Van Gend en Loos-terrein van zo’n 10 hectare braakliggende grond naar een plek waar geschiedenis, cultuur en natuur elkaar ontmoeten in een park ván iedereen, vóór iedereen. Dit alles onder dagelijkse leiding van Sophie Peters, parkmanager.

Stichting

“Ik heb inderdaad een bijzondere baan, maar dit is ook een bijzonder park. Als burgerinitiatief is Stichting Spoorpark verantwoordelijk voor het beheer, de exploitatie en het onderhoud van het park. Dat doen we grotendeels samen met burgers uit de stad, onze vrijwilligers. Ik ben het centrale aanspreekpunt en ik stuur 65 collega’s aan bij het onderhoud en het schoonhouden van het park. Dat is een constructie die niet vaak voorkomt bij openbare parken, maar die wel heel goed werkt. Omdat de lijnen kort zijn én omdat we zo met het park onze eigen koers kunnen varen.”

Ecologisch beheer

“Zo hebben we ervoor gekozen bepaalde zones ecologisch te beheren. Dat betekent dat we voor bepaalde beplanting kiezen die bijen en wespen aantrekken, maar ook dat er niet of weinig wordt gemaaid en dat we bladeren en takken laten liggen, zodat kleine dieren er nest- en schuilplaatsen kunnen vinden. Dat vraagt ook wat van de vrijwilligers die het park onderhouden, zij moeten precies weten wat ze wel en niet mogen snoeien.”

Overweldigend

“Ook het zwerfafval wordt opgeruimd door vrijwilligers. Toen we drie jaar geleden opengingen, wist ik eerlijk gezegd niet precies wat ik kon verwachten aan zwerfafval. We hadden wel wat inschattingen gemaakt, maar omdat het een uniek park is, wisten we niet welke factoren een rol zouden spelen. Het was schitterend weer en er kwamen maar liefst 24.000 bezoekers naar de opening. Een overweldigend aantal! Maar... ook een overweldigende hoeveelheid afval. Daar schrok ik eerlijk gezegd wel van. Het was natuurlijk een uitzonderlijke situatie, maar het maakte meteen duidelijk dat we met een serieus plan tegen zwerfafval aan de slag moesten.”

Pizzadozen

“We hebben openbare toiletten in het park. Dat betekent dat bezoekers langer kunnen blijven en dat betekent weer dat ze meer meenemen én meer achterlaten Je ziet groepen met big shoppers vol voorbijkomen, om de hele dag te kunnen blijven. Prima, daar is het park voor! Maar we wilden het afval graag gescheiden laten inzamelen en liever geen ontsierende containerlocatie op het terrein. We hebben speciale parkafvalbakken laten ontwerpen voor PMD-afval en voor restafval. Na een tijdje werd duidelijk dat een groot deel van het zwerfafval bestond uit pizzadozen. Dus daar hebben we een speciale vierkante afvalbak voor gemaakt.”

Afvalhelden

“Maar met alleen afvalbakken los je het probleem van zwerfafval niet op. En dan blijkt ook het voordeel van een park dat van de burgers is. Het vrijwilligersteam bestaat inmiddels uit 65 mensen en elke dag trekt er een groep het park in om te prikken. In weer en wind, elke dag opnieuw, gewoon omdat ze van het park houden en omdat ze het leuk vinden om het met elkaar schoon te houden. Ik noem ze weleens de helden van het park, want zij zijn de reden dat het park zo’n fijne plek is en blijft.”

Aanmeldingen

“Tijdens de lockdowns in 2020 en 2021 is het aantal vrijwilligers enorm gegroeid, maar eigenlijk hebben ze zich vanaf de opening in 2019 vanzelf aangemeld. We hebben nauwelijks wervingscampagnes voor hoeven voeren. Daaraan merk je wel dat het park leeft in de harten van de Tilburgers. Mensen willen hier graag zijn en ze willen graag bijdragen. Dat geeft een goed gevoel. Ik ben een trotse parkmanager.”