In Gooise Meren werkt de gemeente samen met bedrijven, organisaties en inwoners aan een 100% zwerfvuilvrije gemeente. Iedereen kan zich aanmelden als zwerfvuilambassadeur en een eigen straat of gebied schoonhouden.
Gooise Meren is ontstaan uit de samenvoeging van de gemeenten Bussum, Naarden, Muiden en Muiderberg. In 2016 werd het platform Samen Sneller Duurzaam opgericht: een beweging die bestaat uit allerlei lokale samenwerkingen om duurzaamheid in Gooise Meren te versnellen. 'Gooise Meren 100% zwerfvuilvrij' is één van de initiatieven.
Gevoel van veiligheid
“Zwerfvuil is namelijk écht een probleem”, zegt beleidsadviseur Karin Hille. “In Gooise Meren zijn we al een paar jaar intensief bezig om het op te lossen. Het is niet alleen slecht voor het milieu, het doet ook wat met het gevoel van de mensen. Een schone, opgeruimde omgeving draagt bij aan een groter gevoel van veiligheid. En dat is ook wat je wilt als gemeente.”
Met een vuilgrijper de straat op
Gooise Meren 100% zwerfvuilvrij is een initiatief van inwoners, lokale organisaties en de gemeente. Het doel? De gemeente in 2023 100% zwerfvuilvrij hebben. “Ja, dat is inderdaad nogal ambitieus,” zegt Karin. “Maar het is wel concreet en dat is precies waarom het de bewoners aanspreekt. Als we in termen als ‘beeldkwaliteit’ en ‘A- niveau’ en ‘B-niveau’ communiceren, stimuleert dat niemand om met een vuilgrijper en afvalzak de straat op te gaan.”
Samenwerking
Om 100% zwerfvuilvrij te bereiken is samenwerking belangrijk tussen gemeente, bedrijven, lokaal onderwijs, buurtplatformen, de afvaldienst, ondernemers, zorginstellingen en woningbouwcorporaties. Eén van de succesvolle initiatieven zijn de zwerfvuilambassadeurs: inmiddels zijn er al bijna 300 straten in Gooise Meren ‘geadopteerd’ door bewoners die regelmatig een opruimrondje doen. Een van die zwerfvuilambassadeurs is Vincent Nicolai uit Muiden.
Zwerfvuilambassadeur 
Vincent: “Ik kwam terug van vakantie en toen viel me op hoeveel rommel er overal ligt. Het is zo zonde. Dus ik heb me aangemeld als zwerfvuilambassadeur en heb een gebied gemarkeerd dat ik opruim. Bij elke wandeling neem ik een grijper en een afvalzak mee. En dat werkt blijkbaar aanstekelijk: buren uit de hele straat kwamen me vragen hoe het zat met die attributen en zij zijn zelf inmiddels ook ambassadeur. Het is een kleine moeite en de buurt knapt er zo van op.”
Olievlek
“Wij merken ook dat het als een olievlek uitbreidt,” vult Karin aan. “De ambassadeurs maken niet alleen het probleem zichtbaar, maar de oplossing ook. En wij als gemeente krijgen er steeds meer ogen en oren bij. Want de inwoners laten het ons weten als er op bepaalde plekken niet genoeg afvalbakken staan of welke bakken wel wat vaker geleegd mogen worden. Zo werken we daadwerkelijk samen aan een zwerfvuilvrije gemeente. Op dit moment is al meer dan de helft van de straten geadopteerd, dus het gaat heel goed.”
Geen corvee
“Een advies voor gemeenten die met zwerfafval aan de slag willen? Maak duidelijk wat de gezamenlijke uitdaging is. Zorg voor een team van enthousiastelingen en vertegenwoordigers van diverse doelgroepen. Geef de vuilgrijpers in bruikleen aan de ambassadeurs. Dit is bij ons overigens mogelijk gemaakt door de Zwerfafvalvergoeding, waarmee we ons programma voor een groot deel kunnen bekostigen. En zorg dat opschonen geen corvee wordt. Maak er een positieve uitdaging van. Dat kan door aan te haken bij evenementen als World Cleanup Day, maar ook door kleine initiatieven. Zo heeft een school de route van de dichtstbijzijnde supermarkt naar school geadopteerd. Je kan aan de verpakkingen in de bosjes precies zien of de donuts deze week in de aanbieding zijn. Eens per week gaan scholieren de straat op om dit stukje van de omgeving op te ruimen. Dat helpt bij de bewustwording – ze zien wat er allemaal op straat belandt - maar ze vinden het nog leuk ook! Zeker als er een duimpje van een voorbijganger wordt opgestoken.”
Feestje
Vincent: “Als ik met iemand samen wandel, maken we er een wedstrijd van: wie het grootste item opruimt, scoort de meeste punten. Ook een manier om het leuker te maken. Maar dat je de omgeving steeds schoner ziet worden is de grootste beloning. Alhoewel ik me wel afvraag wat we gaan doen als straks alle straten in de gemeente altijd opgeruimd zijn.” “Nou, dat was eigenlijk het idee achter dit hele project,” zegt Karin. “Dus ik denk dat we dan een feestje geven.”
Kijk op www.samensnellerduurzaamgooisemeren.nl/zwerfvuilvrij voor meer informatie over Gooise Meren 100% zwerfvuilvrij.